Ipsos verileriyle: Evde kahve kültürü nasıl köklü bir dönüşüm yarattı?
Dünyanın önde gelen lider araştırma şirketlerinden Ipsos’un, Türkiye’yi temsil edecek şekilde seçilmiş 14.000 haneden oluşan ve yıllardır haftalık olarak izlediği benzersiz Ipsos Hane Tüketim Paneli (Eylül 2024–Ağustos 2025 dönemi) ve Ipsos Dayanıklı Ev Aletleri Raporu sonuçların açıklandı.
Çay ülkesi olmakla özdeşleşmiş ülkemiz Türkiye’de, uzun yıllardır devam eden kahvenin yükselişine artık bir trendden öte, yerleşik bir kültürel dönüşüm olarak bakmak gerekiyor. Bu dönüşüm, sadece sokaklardaki kafe zincirlerinin sayısındaki yükseliş ile değil, hanelerin içinde edindiği güçlü tercih edilir konumlamasını da öne çıkıyor. Evlerdeki kahve makinesi sahipliğindeki artış, bu içeceğe olan tutumun lüks değil bir ihtiyaçolduğunu, değişen tüketim kodlarının bir göstergesi olarak kahvenin gücünü ortaya araştırma verilerindeki rakamlarla ön plana çıkarıyor. Bunu sadece bir içeceğin popülerleşmesi olarak okumak değil, yeni tüketim tarzını, gün boyu eşlik eden yan yiyeceklerin ve yerinden edilen öğün alışkanlıklarının yeniden şekillenmesi olarak değerlendirmek gerekiyor.

Eylül ile biten son 12 aylık dönemdeki verilere baktığımızda, Türk hanelerinin kahve ile kurduğu güçlü ilişki, çarpıcı satın alma sıklığı ve rekor kıran kategorilerle özellikle soğuk kahve bu köklü değişimin boyutlarını gözler önüne seriyor.
- Türkiye’de hanelerin % kaçında kahve makinesi var?
- Her ev ortalama kaç farklı kahve alıyor?
- Yılda kaç kez markete kahve için gidiliyor?
- Soğuk kahve alanların oranı 1 yılda tam kaç puan birden arttı?
- Soğuk kahve alanlar 1 yılda % kaç oldu?
- Çay hâlâ lider ama kahve arayı çok hızlı kapatıyor neden?
Türkiye’deki hanelerin hemen hemen hepsi en azından bir çeşit kahveyi satın alıyor. Ortalama alınan kahve çeşidi hane başına iki çeşit olarak kaydedildi. Makine sahipliğine bakılınca hanelerin %79’unda (Ipsos Dayanıklı Ev Aletleri Raporu verisi) Türk kahvesi ve veya diğer kahveleri hazırlamak üzere en az bir kahve makinesi bulunduğu ölçümleniyor. Kahvenin satın alma sıklığına bakıldığında ve bütçe ölçümlendiğinde verilen ifadeler ve satın alam göstergelerindeki kayıtlar incelendiğinde haneler yılda ortalama 14 kerekahve satın alıyor. Toplamda ise yılda ortalama 1215 TL gibi bir bütçeyi hane içi kahve tüketimine ayırmış oluyor.
Yükselen trend soğuk kahveler; Türkiye’de özellikle gençler arasında hızla ilerliyor. Lider araştırma şirketi Ipsos verilerine göre, hazır ve paketli soğuk kahveler yıl içinde hanelerin %39’u tarafından satın alındı. Geçen seneye göre 10 puanlık rekor artışla gerçekleşen bu sıçrama, kanıksanmış ürün gruplarında dahi yeniliğin kendi yolunu açabildiğini gösteriyor. Evlerde kapsül ve toz soğuk kahve tercihini artıran bir başka cazibe ise, bazı markaların soğuk tarifleri çeşitlendiren makinelerle rekabet ortamını güçlendirmesi ile tüketiciye neredeyse bu makinalarla evde barista hizmeti sunması denilebilir.
Her beş hanenin dördünde kahve makinesi bulunuyor. Çalışma hayatının yoğunluğu ve artan ya da esnekleşen çalışma saatleri ; bireylerin hızlı olduğu kadar da düşük maliyetli, etkin çözümlere doğru evrilen davranışları görülüyor.
Ipsos’un Türkiye CEO’su Sidar Gedik, araştırma verilerini şöyle yorumladı; « Çay ülkesi olmakla özdeşleşmiş Türkiye’de uzun yıllardır kahvenin yükselişine tanık oluyoruz. Bunu görmenin en kolay yolu her sokakta rastlanan ufak kafeler ya da büyük kahve zincirlerini dolduran kahve tüketicilerine bakmak ama bu görüntünün arkasında, evlerin içinde de yükselen çok güçlü bir kahve trendi var. Kahve dünyasında öncelikle önemli bir çeşitlilik var: Türk kahvesi, hazır ve filtre kahve çok eskiden beri hanelerde ön plandayken uzun yıllardır bunlara eklenen çekirdek kahve, kapsül kahve ve soğuk kahve, bu dünyadaki çeşitliliği oldukça arttırdı. Eylül ile biten son 12 aylık dönemdeki verilere baktığımızda,
- Türkiye’deki hanelerin hemen hemen hepsi en azından bir çeşit kahveyi satın alıyor, ortalamada alınan kahve çeşidi hane başına iki çeşit.
- Ayda birden biraz daha sık bir alımımız var, haneler yılda ortalama 14 kere kahve alıyor ve toplamda 1215 TL gibi bir bütçeyi hane içi kahve tüketimine ayırmış oluyor.
- Hanelerin %79’unda Türk kahvesi ve/veya diğer kahveleri hazırlamak üzere en az bir kahve makinesi bulunuyor.
- Soğuk kahveler yıl içinde hanelerin %39’u tarafından hanede tüketilmek üzere satın alınıyor, bu oranda geçen seneye göre 10 puan artış oldu. Bu çok büyük bir sıçrama ve de kanıksanmış ürün gruplarında dahi yeniliğin kendi yol açabildiğini gösteriyor.
Kahve tüketiminin hayatın içinde edindiği daha fazla yer, hane içinde de kahvenin gücünü ön plana çıkarıyor. Bunu sadece bir içeceğin yükselişi olarak okumamak gerek, bu aslında yeni tüketim anları, buna eşlik eden yeni yan yiyecekler ya da belki de bu tüketimin yerinden ettiği başka öğünler demek! Belki yemek sonrası çay, meyve saati bazı evlerde kahve ve çikolataya bırakıyor ya da belki bazı öğle yemekleri kahve ve yanında ufak bir tatlıyla geçiştirilir hale geliyor. Değişen yaşam koşulları ve zorlaşan ekonomik koşullar tüketimi mutlaka yeniden şekillendiriyor ve her yeni şekil kendi yeniliklerini de beraberinde getiriyor. Bunları yakalayabilen, özellikle de erken yakalayabilen kategori ve markalar şüphesiz bu sıçramanın bir parçası olacak. “ dedi.
Neden Bu Kadar Hızlı Değişim?
Kahve, Çayın Yerini Almıyor, Ama Arayı Hızla Kapatıyor
Çay hâlâ lider ancak kahve, özellikle genç nesil, kentli haneler ve çalışan nüfus arasında hızla yayılıyor.
Sebepler:
-
Evden çalışma kültürü ile birlikte evde kaliteli kahve yapma alışkanlığı arttı.
-
Kafe zincirlerinin yaygınlaşması, tüketicinin damak zevkini geliştirdi ve evde benzer deneyimi talep etmesine yol açtı.
-
Sosyal medya ve içerik platformları, özellikle “third wave coffee” akımını Türkiye’de de görünür kıldı.
Kahve, Sadece Bir İçecek Değil; “Yeni Ritüel”
Kahve artık gün içindeki molaların, sosyalleşmenin, çalışma temposunun ve hatta “küçük kaçamakların” sembolü haline geldi. Yanında tüketilen atıştırmalıklar, öğün yerine geçen “kahve + simit” gibi kombinasyonlar da tüketim alışkanlıklarını yeniden şekillendiriyor.
Soğuk Kahve: Sadece Yaz İçeceği Değil
Soğuk kahvedeki artış, sadece mevsimsel bir trend değil. Hazırlama kolaylığı, serinletici etkisi ve sosyal medyada “instagrammable” olması, bu kategoriyi kalıcı hale getirdi.
İş Dünyası Bu Trendi İyi Okumalıdır
Perakende ve marketler, kahve reyonlarını çeşitlendirmeli, soğuk kahve ve özel tatları öne çıkarmalı.
Dayanıklı ev aletleri üreticileri, ev tipi kahve makinelerinde farklı segmentlere hitap eden modeller geliştirmeli.
Markalar, tüketiciyi “ev baristi”ne dönüştüren içerikler ve tariflerle dijitalde daha aktif olmalı.
Çay markaları, bu değişimi tehdit değil, “çay + kahve” kombinasyonlarıyla fırsata çevirebilir.
.
Şirketlerin Maliyetlerini Azaltır- Buraya Tıklayın
.
Türkiye’de kahve tüketimi artık bir trend değil, yerleşik bir kültürel dönüşüm. Ipsos verileri, bu dönüşümün ne kadar hızlı ve köklü olduğunu gösteriyor. Tüketici davranışları değişiyor, pazarlama stratejileri de bu değişime ayak uydurmalı.
-
Sizce evde kahve kültürünün bu kadar yaygınlaşmasının ardında en önemli faktör ne?
-
İş yerinizde veya evinizde kahve tüketim alışkanlıklarınız son bir yılda nasıl değişti?
-
Soğuk kahve sizin için kalıcı bir tercih mi?